Już 6 lat z rzędu Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie organizuje konkurs bukietów zielnych. Spoglądając na barwne kompozycje każdy z nas zobaczy coś innego. Dla jednych będzie to dawny zapomniany zwyczaj, dla innych - wyraz artystycznej ekspresji, jeszcze inni zachwycają się właściwościami leczniczymi ziół wchodzących w jego skład, a jeszcze inni wiedzą i umiejętnościami gospodyń, układających kwiaty i zioła w barwne kompozycje.

Czym jest bukiet zielny - bukiet, który 15 sierpnia każdego roku Gospodynie niosą do świątyń aby poświęcić go i korzystać z jego mocy?

Pisaliśmy kiedyś, że dla nas jest ukoronowaniem naszego człowieczeństwa, metaforą wiedzy o społeczeństwie. Artyzmem tej wiedzy. Dlaczego? My, ludzie jesteśmy jak te zioła. Każdy z nas ma swoje własne - specyficzne zdolności i umiejętności. Różnimy sie od siebie. Każdy z nas w inny sposób może pomagać i wspierać innych. Mądry Gospodarz i mądra Gospodyni - potrafi tak nas ułożyć, by Ci, którzy wcześniej opadają z sił byli podtrzymywanni przez tych, którzy sił mają więcej. Przy takim ułożeniu "bukietu" - nawet Ci, którzy już nie rozkwitają, a ich łodygi zaschnęły w bezruchu - mogą nie tylko zdobić naszą wspólną kompozycję, ale przez długie lata inni mogą czerpać z ich życia - wiedzę i życiodajną mądrość dla kolejnych pokoleń.

Inspiracją dla Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w organizacji konkursu stała się impreza - Cudowna Moc Bukietów - zapoczątkowana przed 10 laty przez Liliannę Sonik - Prezes Stowarzyszenia Instytut Dziedzictwa. Konkurs przeprowadzany jest co roku na Małym Rynku w Krakowie. Podobne konkursy robi w Polsce niewiele organizacji. SGW w Andrychowie wprowadziło konkurs w roczny cykl pracy.

W tym roku ilość bukietów zielnych była rekordowa! Nic dziwnego. Konkurs bukietów zielnych jest niezwykle wdzięczną rywalizacją. Aby w nim uczestniczyć nie trzeba wielkich wydatków finansowych. Duża ilość nieużytków sprawia, że w wielu miejscach gminy i powiatu rośnie wiele różnego rodzaju roślin. Często nie zdajemy sobie sprawy z faktu posiadania w najbliższym otoczeniu wielu ciekawych i pożytecznych dla człowieka ziół. Czy zastanawiacie się - ile potraficie rozróżnić z często kilkuset gatunków roślin rosnących na łące?

Konkurs ma więc wielokrotne znaczenie - estetyczne, religijne, ale też edukacyjne.

Dzień wcześniej Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie zorganizowało tradycyjny kurs wicia wianków! Zobaczcie jak wygląda taki kurs i jakie były jego efekty!

A oto rewelacyjne efekty kursu!

Przeplatające się kolorami natury kompozycje potrafią zachwycić nie tylko misterną budową kwiatów i liści, ale też wydawanych przez nie zapachem. Zwykle przy tego rodzaju konkursach powtarza się i przypomina zasady tworzenia bukietów zielnych - jak mają być robione, jakie zioła mają zawierać, co powinno się w nich znaleźć. Żeby zrobić bukiet zielny i dać go pod ocenę jury - trzeba znać zioła rosnące w naszym otoczeniu. Trzeba wiedzieć, które z nich służą człowiekowi. Nie mogą być to zioła kupione - lecz takie, które rosną u nas w ogrodach i na łąkach. Okazuje się, że w różnych regionach kraju robi się różne bukiety. Najbardziej w Polsce tradycja bukietów zielnych jest zakorzeniona w okolicach Nowego Sącza. Tradycja Mocy Bukietu Zielnego jest tam szczególna. Poświęcony Bukiet Zielny oprócz swojego piękna ma również moc leczniczą. Zgodnie z tradycją bukiet przyniesiony do domu dotykany był przez domowników i zwierzęta. W bukiecie znajdowały się zioła którymi leczono nie tylko ludzi, ale i zwierzęta.

Legenda mówi, że dawniej bukiety zielne wsadzano na pole kapusty - bukiet miał się tam znaleźć przez okres 3 dni. Wierzono, że wtedy nic kapuście nie zaszkodzi i będzie miała duże plony. Później bukiet umieszczano na podddaszu, albo za obrazem. Z bukietu sukcesywnie pobierano zioła w razie potrzeby. Okadzano zwierzęta, przed pierwszym wypuszczeniem ich na pastwiska. Jeżeli w bukiecie było zboże - wykruszano z niego ziarna do ziarna siewnego. Zioła do bukietu musiały być świeże. Dawniej rankiem, 15 sierpnia Gospodynie zbierały zioła z pól i łąk.

Konkurs Bukietów Zielnych to konkurs - święto kobiet. Bukiety zielne robią przecież Gospodynie. Mówi się, że palmę powinien zrobić mężczyzna a kobieta - bukiet zielny.

Jestem szczęśliwa, bo nie wierzyłam, że tyle Państwa przyjmie zaproszenie w dniu przed wolnym dniem, w taki upalny dzień w czasie wakacji. Dziękuję Wam, że wybraliście to dzisiejsze popołudnie tutaj z nami. To co dzisiaj Państwo zobaczycie i usłyszycie zostanie długo w Waszej pamięci. Myślę, że nikt nie będzie żałował, że poświęcił kilka godzin na to, żeby spędzić czas w tym pięknym ośrodku, w tej pięknej sali. Nisko się Wam kłaniam! - powiedziała witając przybyłych Prezes SGW Czesława Wojewodzic. W tym dniu każdy kwiatek woła - zanieś mnie dziś do kościoła! Po raz szósty spotykamy się na konkursie na najpiękniejszym i najbardziej kolorowym konkursie bukietów zielnych, pokazującym jak mamy oddać cześć Matce Boskiej, jak powinniśmy się radować, że mamy to święto, dlatego jestem bardzo dumna, że zapraszając państwa napisałam, że przyjęcie zaproszenia przez Państwo będzie uznaniem tej pięknej tradycji, powtarzanie i przekazywanie jej młodszym pokoleniom.

Jury Konkursu i jedna ze zdobywczyń Grand PRIX

Szanowni Państwo - kwiaty kwitną, nie pytają się kto je będzie zrywał, czy je w ogóle ktoś będzie zrywał. One kwitną, drzewa owocują, nie pytają się kto będzie spożywał ich owoce. Kłosy pięknie rosną nie pytając kto będzie z nich piec chleb, ale wszystko co rośnie potrzebuje jednego - słońca! Tak samo nasza organizacja Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich potrzebuje tego słońca żeby działać, żeby się rozwijać. Takim słońcem jesteście Wy, Państwo dla nas. Nasza tradycja jest przepiękna. Gdybyśmy żyli zgodnie z tradycją bylibyśmy weselsi i zdrowsi.

Kwiaty się zmieniają, nie ma już tak dużo ziół, ale gospodynie nadal daja sobie radę. W tym roku zaprosiliśmy do udziału w kursie wicia wianków mnóstwo dzieci. Zaprosiliśmy je aby uczestniczyły w kursie robienie wianków i w konkursie bukietów zielnych, żeby zobaczyły tą tradycję, żebyśmy mogli przekazać im tradycję. Przekazywanie tradycji jest naszym obowiązkiem. Wkraczamy w najpiękniejszy okres roku - okres dożynkowy. To najpiękniejszy okres w życiu gospodyni i rolnika, kiedy wszyscy się cieszą z nadchodzących żniw, że mamy plony i chleb, że mamy bukiety zielne.

Dla przybyłych gości w wiązance melodii religijnych i ludowych zaprezentował się chór Koła Gospodyń Wiejskich z Sułkowic Łęgu. Chór rozpoczął występ pieśniami maryjnymi, wprowadzając pięknąj atmosferę jaka czeka nas podczas jutrzejszego święta. Pierwszą pieśń maryjną wszyscy zaśpiewali wspólnie.

Zdrowaś Mario, Boga Rodzico błagamy Ciebie Święta Dziewico. Niech łaska twoja zawsze nam sprzyja módl się za nami Zdrowaś Maryja.

Bardzo spodobała się również kolejna z prezentowanych piosenek - Bo najpiękniejsze są polskie kwiaty!

Prezes SGW bardzo serdecznie podziękowała Pani Elżbiecie Wisiorek i Panu Sławomirowi Rusinkowi - przekazując im pamiątkowe upominki. Bardzo Pani dziękuję, że możemy tu być, że możemy się cieszyć, że możemy się spotkać. Naprawdę jest nam bardzo miło i życzymy Pani dużo, dużo, dużo zdrowia!

 

Prezes Małopolskiej Spółdzielni Handlowej Wizan - Jerzy Chylewski wręczył smakołyki dla Chóru KGW z Sułkowic Łęgu.

Na spotkanie zaproszenia przyjęli:

Poseł na Sejm - Marek Sowa
Senator RP - Andrzej Pająk
Marszałek Woj. Małopolskiego - Jacek Krupa (list)
Wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy - Edyta Klimowska-Bobula
Przewodniczący Rady Powiatu - Jan Gębala
Wicestarosta pow. Wadowickiego - Andrzej Górecki
Burmistrz Andrychowa - Tomasz Żak
wójt Gminy Wieprz - Małgorzata Chrapek
Zastępca Wójta Gminy Osiek - Marek Jasiński
Józef Kała
Prezes Powiatowego Zarządu PSL - Józef Budka
Prezes MSH WIZAN - Jerzy Chylewski
ABS Bank Spółdzielczy Andrychów - Prezes Małgorzata Matusiak
Radni Powiatowi Powiatu Wadowickiego
Radni Gminy Andrychów
Sekretarz Powiatu Wadowickiego - Beata Gaisler
Sekretarz Gminy Andrychów - Grażyna Łoboda
Honorowi Członkowie SGW Jan Krupnik, Jan Sordyl, Stanisław Sordyl, Paweł Łysoń, Adam Kryska, Władysław Rajda, Firma CMC, Józef Brzazgacz, Sławomir Rusinek, Firma Pawbol
Dyrektor CKiW w Andrychowie Izabela Bylica
Promocja Starostwo Wadowice - Alina Wolas
Promocja Gminy Andrychów
Dyrektor Gminnego Centrum Kultury - Krystyna Dusik
Powiatowy Urząd Pracy - Małgorzata Chowaniec
OPS w Andrychowie - Elżbieta Prus
Uniwersytet III Wieku
Dyrektor LO - Paweł Mrzygłód
Dyrektorzy Szkoły Targanice, Brzezinka - Barbara Borgosz, Agata Nizińska
Lokalna Grupa Działania Wadoviana
Związek Emerytów i Rencistów
PTTK
Gminna Rada Seniorów
Gospodarze obiektu - Sławomir Rusinek, Elżbieta Wisiorek
Koła Gospodyń Wiejskich
Nowiny Andrychowskie, Wiadomości Powiatowe, mamnewsa.pl

SPONSORZY I FUNDATORZY NAGRÓD

Gospodarze: Sławomir Rusinek i Elżbieta Wisiorek
Urząd Marszałkowski Kraków. Program z dep. Rolnictwa „Czas na wieś” „Małopolska Wieś kwiatem i kłosem nas zachwyca”

Projekt realizowany przy wsparciu finansowym z budżetu Województwa Małopolskiego.

Urząd Miejski w Andrychowie. Program "Zwyczaje dożynkowe i bukiety zielne jako obrzedy ludowe w Gminie Andrychów"
MSH „WIZAN”
ABS Bank Spółdzielczy w Andrychowie
PROTECH Zator - Jan Krupnik
Maspex Wadowice
Hurtownia tkanin „PAKO Plus” Inwałd - A. Kryska
Agencja Ubezpieczeniowa „Sordyl” J i J Sordyl
Janina i Zbigniew Zając
Zbigniew Fraś - Radny Pow. Wadowice
CMC Andrychów - Zbigniew Marek i Bogdan Cinal
Wanda i Krzysztof Wątroba
Jolanta i Marek Piekiełko
Dorota Młynarczyk
Barbara Jordanek
Firma „Pawbol” Paweł Łuczak
Halina i Edward Górscy
Kama
Jarosław Skupień
Firma Stahbud - Stanisław Murgas
Jan Fujawa
Stanisław Sordyl /konkurs Wielkanocny/
Państwo Łysoń Inwałd / konkurs Wigilijny/
Lesław Ścibik z rodziną
Dyrektor Ośrodka w Kaczynie
Czesław Rajda,
Bożena i Władysław Rajda,
Józef Kała,
Marek Sowa,
Marcin Wojewodzic
Gospodynie KGW

Dla wszystkich gości zaśpiewała wyjątkowa, młoda piosenkarka - przeskromna, przesympatyczna, obdarzona nieprzeciętnym talentem - Marysia Walczak! Śpiewane przez nią piosenki wielokrotnie już wzruszały publiczność podczas konkursów i spotkań organizowanych przez SGW. Delikatnym, ale stanowczym głosem, o barwie przypominającej niezapomnianą Annę German zaśpiewała piosenki z repertuaru Anny Jantar i Hanny Banaszak!

Oprócz ogromnych braw na artystkę czekała paczka słodyczy ufundowana przez MSH Wizan, oraz upominek od Gospodyń SGW

Po części artystycznej Gospodynie wręczyły Bukiety Zielne Przyjacielom Stowarzyszenia i szczególnym, zaproszonym gościom.

Bukiety otrzymali Poseł na Sejm - Marek Sowa, Senator RP - Andrzej Pająk, Urząd Marszałkowski, Woj. Urząd Pracy. Edyta Klimowska-Bobula, Przew. Rady Powiatu Jan Gębala, V-ce Starosta Powiatu Andrzej Górecki, Burmistrz Andrychowa Tomasz Żak, Wójt Gminy Wieprz - Małgorzata Chrapek, Gmina Osiek - Marek Jasiński, Krystyna Dusik, ABS Andrychów - Małgorzata Matusiak, MSH Wizan - Jerzy Chylewski, Sekretarz Powiatu - Beata Geisler, Sekretarz - Grażyna Łoboda, CKiW w Andrychowie - Izabela Bylica, Ośrodek „Kocierz”, Ośrodek Czarny Groń - Elżbieta Wisiorek oraz Sławomir Rusinek.

Następnie na scenie zaprezentowały się babcie i mamy z wnuczkami i córkami - przedstawiając efekty kursu tworzenia wianków. Trzeba przyznać, że małe modelki zaprezentowały się prześlicznie!

 

Szkoła pragnie dać wiedzę, rodzice zainteresowania. Światło lampy zależy od oliwy, wiedza ucznia od mądrości nauczyciela. Obecnie patrzymy inaczej na otaczający nas świat. Babcie cieszą się, że mogą dać wnuczkom miłość i to, czego nie mogły dać swoim dzieciom. Teraz babcie rozpieszczają dzieci i chcą im dać pamięć i piękno tradycji. Te dzieci na pewno zapamiętają, że był taki dzień, były takie Gospodynie, byli tacy sponsorzy. Gospodynie pojechały w nocy na giełdę, żeby kupić piękne kwiaty. W tym roku musieliśmy odmawiać babciom. Bardzo dużo chciało przyprowadzić wnuczki na kurs tworzenia kwiatów, ale nie mieliśmy już niestety więcej miejsc. Na drugi rok spróbujemy przygotować znacznie większy kurs. Każda młoda uczestniczka kursu i pokazu otrzymała od Gospodyń pamiątkowe, wyjątkowe nagrody dzięki sponsorom. Dzieci po kolei przedstawiły się wszystkim w pięknym wianku na głowie.

Co o udziale w konkursie sądzi jedna z nich? Emilia: Dziękuję za to, że tu jestem, bo to jest bardzo miłe przeżycie. W Kole Gospodyń byłam od dziecka. Jako mała dziewczynka babcia i mama zabierały mnie tutaj, żebym uczyła się kultury i tego co jest najlepsze w życiu. Jestem bardzo szczęśliwa, że mogę tu być bo wszystko co tutaj Panie robicie to jest wielki, wielki wyczyn. Nigdy nie widziałam tak bardzo zapracowanych, lubiących to co robią osób. Jestem pełna podziwu. Jestem w Straży Pożarnej - to również rodzinna tradycja. Jestem w Straży i jestem w Kole Gospodyń - obie organizacje uczą i obie cieszą!

Wszystkie uczestniczki pokazu wręczyły zaproszonym gościom bukieciki przygotowane przez gospodynie podczas kursu tworzenia wianków.

Uczestniczki pokazu otrzymały również od Gospodyń pamiątkowe upominki za udział w kursie - radia i kocyki!

Piętnastominutowa przerwa - czas na pyszny poczęstunek!

Nasępnie na scenie zaprezentował się Gabryś Ścibik, grając na swoim nowym instrumencie. Zaprezentował trudną melodię - "Taniec z szablami", wiązankę melodii z całego świata, oraz utwór "Perpetum mobile" Mały człowiek - Wielki Talent! i jak widzimy stały postęp w opanowywaniu nowych, muzycznych wyzwań!

Zbieranie ziół i kwiatów jest jak muzyka. Łagodzi obyczaje, koi duszę. Starsi przekazują wiedzę młodszym. Dzieci uczą się nie tylko znajomości gatunków roślin ale także jak ważna jest bioróżnorodność w przyrodzie. Bukiety konkursowe mają zawierać wyłącznie rośliny pochodzące z lasów, łąk i ogrodów, ze szczególnym uwzględnieniem ziół. Zbierane zioła leczyły a ich święcenie podkreślało to, że należy się im szacunek. Komisja w składzie: przewodnicząca Oboza Zofia (Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich) oraz Stefania Zaremba Matejko z Małopolskiej Spółdzielni Handlowej Wizan oceniając bukiety miały duży kłopot w ich ocenie. Bukietów było bardzo dużo. Bukiety oceniono w dwóch kategoriach - pierwsza kategoria to bukiety z Kół Gospodyń Wiejskich oraz kategoria bukietów od osób fizycznych - od Gospodyń, firmowane ich nazwiskiem. W pierwszej kategorii przyznano dwie nagrody Grand Prix. Wszystkie bukiety były przepiękne! Widać, że Gospodynie bardzo się starały wykonując bukiety w 15 Kołach Gospodyń Wiejskich. Bukiety przygotowały Koła: Koło Gospodyń Brzezinka Dolna, Gospodynie z Frydrychowic, Koło Gospodyń Głębowice, Gospodynie z Gierałtowiczek, Gospodynie z Nidku, KGW Rzyki, KGW Sułkowice Bolęcina, KGW Sułkowice Łęg, KGW Targanice Dolne, KGW Targanice, KGW Klecza Dolna, KGW Zagórnik. Grand Prix trafiło do KGW Osiek i KGW Roczyny.

W kategorii bukietów indywidualnych startowało 29 bukietów. Dzięki sponsorom udało się uhonorować 15 Gospodyń (kolejność alfabetyczna) Władysława Cholewka, Czaja Lucyna, Ćwiertka Maria, Jasińska Cecylia, Hawańczyk Zofia, Łysoń Zofia, Mikołajek Irena, Moskwik Zofia, Ogiegło Teresa, Przybyłek Marta, Smolec Maria, Szatan Anna, Wieczorek Wanda

Grand Prix trafiło do Gospodyń: Elżbiety Bojko i Ireny Zych.

Tuż po odczytaniu wyników dzieci zatańczyły radośnie w towarzystwie Gospodyń "Kaczuchy",

 

... po czym wręczono bukiety dla sponsorów i szczególnych zaproszonych gości.

Bukiety zielne otrzymali: Poseł na Sejm Marek Sowa, Senator Andrzej Pająk, Edyta Klimowska Bobula wicedyrektor WUP, Przew. Rady Powiatu Jan Gębala, V-ce Starosta Powiatu Andrzej Górecki, Wójt gminy Wieprz Małgorzata Chrapek, Zastępca Wójta Gminy Osiek - Marek Jasiński, Krystyna Dusik.

 

Małgorzata Matusiak - prezes ABS Banku Spółdzielczego: Szanowni Państwo. Czy warto odwoływać się do starego święta i starego zwyczaju? Oczywiście! Po za wymiarem religijnym, który związany jest z najważniejszą Kobietą dla katolików - Matką Jezusa, warto! Ksiądz Tischner powiedział kiedyś, że to jest przede wszystkim piękne święto i mobilizuje nas do tego żeby być pięknym i warto, bo jesteśmy stąd i powinniśmy się swoimi wielowiekowymi tradycjami cieszyć. Warto, bo pokazuje ten zwyczaj naszą różnorodność, nawet gdy zioła są te same - nazwy są inne. Warto, bo jest to też edukacja ekologiczna. Uczymy się ziół, ich znaczenia, a jak życie pokazuje coraz częściej sięgamy nie do suplementów a do ziół właśnie. W ostatnich latach bardzo szybko przyjęliśmy "importowane" święta - Halloween, Walentynki a święto związane z układaniem bukietów stawało się coraz bardziej folklorem, ginącym folklorem. Wy to zmieniacie. Bardzo dziękuję Wam za to, że przypominacie nam nasze tradycje. Współczesna pisarka Katarzyna Grochola napisała W jednej ze swoich książek o tym jak ważna jest tradycja i dbanie o pewne niezmienne elementy naszego wspólnego życia, coś stałego do czego się wraca jak do swojego domu, nie do wynajętego mieszkania. Bardzo dziękuję Paniom za to co robicie!

Tomasz Żak - burmistrz Andrychowa: Pani Czesiu, moje drogie Gospodynie. Mam bardzo trudne zadania, bo po takich słowach jak powiedziała Pani Małgosia, czy po deklamacji wierszy przez Pana Senatora właściwie aż boję się cokolwiek powiedzieć. Niemniej jednak zwracam się tutaj do Pań i po części do wszystkich gospodyń z Gminy Andrychów i nie tylko - nie przestawajcie, róbcie dalej to co kochacie! Proszę też Was o jedną rzecz - zróbcie warsztaty rozpoznawania kwiatów, ziół i roślin, bo właśnie się zastanawialiśmy, czy ktoś zna nazwy poszczególnych ziół a znawcy jak widać są! Korzystajmy z wiedzy znawców! Z wielką chęcią zapisał bym się na taki kurs.

Elżbieta Wisiorek: cieszę się, że konkurs tak ewoluuje. Cieszę się, że dzieci mogą uczestniczyć w tej pięknej tradycji. Mam nadzieję, że ta inicjatywa będzie się poszerzać. Mam nadzieję, że sala w przyszłości pomieści więcej osób i więcej dzieci, które będą mogły zobaczyć efekty Waszej pracy.

Bukiet zielny otrzymali również: Jerzy Chylewski, Sławomir Rusinek, Jerzy Kała oraz sponsorzy: Firma CMC, Barbara Jordanek, Wit Ziółkowski, Jolanta i Marek Piekiełko, Jan Krupnik, Zbigniew Zając, Jan Sordyl, Adam Kryska, Górska Halina i Edward, Zbigniew Fraś, Młynarczyk Dorotka, Wątroba Wanda, Stach-Bud Murgas Stanislaw, Promocja Wadowice Alina Wolas, Promocja Andrychów, Barbara Borgosz, Agata Nizińska, Paweł Mrzygłód, Jarosław Skupień.

 

Taki był szósty konkurs Bukietów Zielnych i kurs tworzenia wianków!