Gospodynie Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Andrychowie po raz drugi aktywnie wykorzystały swoje doświadczenie, wiedzę i zdobyte umiejętności aby skutecznie włączyć się w edukację środowiska gospodyń wiejskich, mająca na celu wzrost świadomości ekologicznej społeczności lokalnej. Tego rodzaju działania skutecznie edukują, ponieważ wiedza nie trafia do zainteresowanych z nieznanych źródeł - lecz dociera z ust znajomych, przyjaciół i osób do których czujemy zaufanie, przyczyniając się do większej świadomości i zmniejszenia powstawania odpadów w naszym regionie. Projekt mógł być realizowany dzięki dotacji otrzymanej z Woj. Małopolskiego w ramach małego grantu "Podaj Dalej", na realizacje projektu pn. „Eko-gospodynie – nasze rady na odpady”.

W ramach realizacji projektu SGW zorganizowało szereg ekologiczno-informacyjnych działań mających na celu zapobieganie powstawaniu odpadów. Gospodynie są doskonałym przykładem, że być eko, to nic trudnego, to twórcze, przyjemne i pożyteczne działania z korzyścią dla ludzi i środowiska. Tego rodzaju działania przyczyniają się nie tylko do zmniejszenia ilości odpadów, ale poprzez działania twórcze - rozwijają umysł, zwiększają zdolności manualne, a poprzez kontakt z instruktorami i znajomymi sprawiają, że beneficjenci projektu mile spędzają czas, będąc częścią lokalnej społeczności.

Odbiorcami zadania byli mieszkańcy powiatu wadowickiego i powiatu oświęcimskiego – głównie z terenów wiejskich, a w szczególności gospodynie z KGW. Beneficjentom, zaproponowano uczestnictwo  w nowatorskich przedsięwzięciach, tj: Czterech promocyjno-edukacyjnych spotkaniach dotyczące ekologicznego stylu życia.

Na spotkaniach poruszano tematy i przedstawiano porady dotyczące ograniczenia używania chemicznych środków stosowanych w domu, gospodarstwie czy ogrodzie, uczono wykorzystania produktów naturalnych jako środków czystości, przezentowano naturalne środki zwalczania szkodników i chorób roślin czy środków do pielęgnacji roślin, a także stosowania "domowych" kosmetyków.

Przedstawione zostały również przykłady oraz sposoby zapobiegania marnowania żywności czy ograniczania konsumpcjonizmu i metody oszczędności wody, energii w życiu codziennym oraz prawidłowa segregacja śmieci, jak i omówiono działania antysmogowe, sprawiając, że wzrosła świadomość braku potrzeby spalania, zwracając się w stronę zapobiegania tego typu działań i przetwarzania oraz segregacji odpadów. Przedstawione porady zostały zebrane i opracowane w formie „Poradnika Eko-gospodyni”, ogólnie dostępnego na stronie internetowej Stowarzyszenia.

W ramach programu zrealizowano cykl 5 upcyklingowych warsztatów praktycznych pn. „Nie wyrzucaj – zostań eko-projektantką” ukazując możliwości twórczego przetwarzania odpadów, pozornie zużytych przedmiotów.

• „Drugie życie przez przeszycie”,
• „Prze-zabawne odpady”,
• „Pokoloruj mój świat”,
• „Eko-dekoracje”,
• „Rajstopowy świat kwiatowy”.

W warsztatach uczestniczyło ok. 50 osób.

W siedzibie Stowarzyszenia został zorganizowany punkt zbiórki, wymiany i przekazywania różnych rzeczy tj. pościeli, naczyń, odzieży, zabawek, bajek, książek, płyt CD i DVD itp., które zostaną przekazane do przedszkoli, placówek społecznych czy potrzebujących osób indywidualnych. Cały projekt, realizowany był do 29.11.2017 r.

Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego

Efekty projektu oraz bogatą prelekcję przedstawiono podczas spotkania w Miejskim Domu Kultury - dając nie tylko "rady na odpady" ale również dzieląc się nawzajem uśmiechem - ciesząc się z faktu, że jesteśmy razem, że mogliśmy wyjść z domu i zapomnieć o problemach dnia codziennego.

Na spotkanie przybyli Burmistrz Andrychowa Tomasz Żak, wiceprzewodniczący Rady Miejskiej, Sołtys Roczyn Władysław Żydek, Elżbieta Paluch - przedstawiciel Banku Spółdzielczego, Jerzy Chylewski - Prezes MSH Wizan Dyrektor Biura Burmistrza - Agnieszka Gierszewska, przedstawiciel związków zawodowych - Anna Zając , Dyrektor CKiW Aneta Wądrzyk oraz Teresa Zemlik - kierownik MDK, by wraz z przedstawicielkami wielu Kół Gospodyń Wiejskich obejrzeć efekty projektu oraz uczestniczyć w prelekcjach.

O pyszny poczęstunek zadbało Koło Gospodyń Wiejskich z Targanic Górnych.

W korytarzu zaprezentowano wycinek przepięknych prac Gospodyń wykonanych podczas warsztatów.

„Prze-zabawne odpady”,

„Drugie życie przez przeszycie”,

„Pokoloruj mój świat”,

„Eko-dekoracje”

„Rajstopowy świat kwiatowy”.

Te cudeńka realizowano w trakcie trwania projektu przez szereg spotkań - warsztatów.

 

Wspólne przebywanie umiliły występy znanego dobrze Gospodyniom Chóru KGW z Sułkowic Łęgu oraz występy dzieci ze szkoły podstawowej w Brzezince - pod opieką Dyrektor Szkoły Agaty Nizińskiej.

Spotkanie prowadziła Czesława Wojewodzic - Prezes SGW w Andrychowie przedstawiając założenia projektu, omawiając poszczególne działania i warsztaty zrealizowane w ramach projektu.

Minutą ciszy uczczono wszystkich, którzy odeszli, wspominano również te seniorki, któryhh nie ma już wśród nas...

Część artystyczną rozpoczął chór Koła Gospodyń Wiejskich w Sułkowicach Łęgu prezentując lokalne przyśpiewki i piosenki, które od lat towarzyszą Gospodyniom w pracy i zabawie.

 

 

Bardzo ciekawym i celnym spojrzeniem na rzeczywistość podzieliły się z Gospodyniami dzieci i młodzież z Brzezinki. Przygotowany występ był niezwykle ciepłym, niosącym życzliwy uśmiech oraz serce - przedstawieniem życia społeczności wiejskiej. Młodzież ze zrozumieniem niosła rady na lepsze jutro, pomysły na życie. Wszystko owianebyło żartem, niosąc wiele uśmiechu! Trzeba z całą siłą podkreślić ogromne zaangażowanie szkoły w Brzezince! Ich programy nigdy nie są przypadkowe, lecz przemyślane, z dozą żartu, zrozumienia i rzadko spotykanego we współczesnym świecie humanizmu! Wielkie brawa! Oglądając ich występ można było oderwać się od rzeczywistości dnia codziennego. Młodzi ludzie swoją szczerością i talentem zaskarbiłi sobie wiele braw, uśmiechu i radości, którą wnieśli w życie swoich "starszych" koleżanek.

Ogromny kosz upominkowy przekazał zdolnej młodzieży przezes MSH Wizan - Jerzy Chylewski

Dynamiczny i przemyślany program, piękne piosenki, choreografia, kostiumy, treść i ... wielkie serce - bo bez niego zrealizowanie tego programu nie byłoby możliwe! Wielkie brawa! Program podsumował aktywność kobiet wiejskich w Kołach Gospodyń Wiejskich.

Tego rodzaju spotkania Gospodyń to również okazja do wspólnych rozmów potwierdzając fakt, że razem mamy większy wpływ na wspólne życie i środowisko.

Podczas spotkania odbyła się kolejna prelekcja przygotowana Zofię Obozę - Nasze rady na odpady. Koła Gospodyń nie tylko bawią się, pracują i śpiewają ale też się uczą! Prelekcja miała na celu przybliżyc pojęcia ekologii

Zapraszamy do lektury skrótu prezentacji.

---

„Poradnik Eko-gospodyni”

Co to jest ekologia?
D. Klimkiewicz

Ekologia - mądre słowo,
a co znaczy? - powiedz, sowo!
Sowa chwilkę pomyślała
i odpowiedź taką dała:
To nauka o zwierzakach,
lasach, rzekach, ludziach, ptakach.
Mówiąc krótko w paru zdaniach
o wzajemnych powiązaniach
między nimi, bo to wszystko
to jest nasze środowisko.
Masz je chronić i szanować
- powiedziała mądra sowa .

Nie raz trzeba ruszyć głową aby mądrze żyć i zdrowo. Bytowanie człowieka wpływa na przyrodę i środowisko, jego coraz bardziej bezmyślną dewastację. Zatruwamy atmosferę. Wszyscy wiemy o smogu, palimy co popadnie wywołując tym działaniem kwaśne deszcze. Wiemy jak wyglądają nasze rośliny i drzewa. Zabija nas emisja ołowiu ze spalin, dziura ozonowa, zatruwane są wody. W przyrodzie ni ma nic mojego - wszystko jest wspólne.

Zmniejszenie negatywnego wpływu bytowania człowieka na naturę pozwoli na zachowanie planety dla następnych pokoleń.

Zatrucie atmosfery - skażenie powietrza, dymy zawierające tlenki siarki, węgla i azotu, kwaśne deszcze powodujące straty w drzewostanie, emisja ołowiu z paliw, dziura ozonowa - niszczenie warstwy ozonowej przez freony skutkują nie tylko zmianami klimatu, lecz również wpływają na nasze zdrowie powodując powstawanie wielu chorób i alergii układu oddechowego.

Co powoduje zatrucie wód?
• Ścieki, nieszczelna kanalizacja,
• Dezynfekowanie wody chlorem powoduje powstawanie wielu bardzo szkodliwych dla zdrowia substancji,
• Detergenty, nawozy, pestycydy dostają się do rzek i mórz,
• Stosowanie rur ołowianych

Niszczenie drzew to również wielki problem! Wraz z rozwojem cywilizacji odkrywaliśmy coraz to nowe zalety drzew. Liczne fakty świadczą, że drzewa tworzą swoisty mikroklimat i pomagają leczyć różne dolegliwości, zarówno fizyczne, jak i te pochodzące z głębin naszej psychiki. Co minuta znika las naturalny, którego wielkość można porównać do 36 boisk piłki nożnej, a co 3 lata wycinane są lasy tropikalne o powierzchni Polski! Jako największe rośliny i dzięki prowadzonemu na ogromną skalę procesowi fotosyntezy najskuteczniej produkują tlen w atmosferze. Jeden hektar lasu liściastego może wyprodukować około 700 kg tlenu, co stanowi dobowe zapotrzebowanie na tlen ponad 2500 ludzi. Jedno drzewo wytwarza w ciągu roku tlen wystarczający dla 10 osób.

Rośliny drzewiaste są też doskonałym „konsumentem” CO2 z atmosfery przez co w znaczny sposób łagodzą efekt cieplarniany i stabilizują klimat na Ziemi. Poza tym dorosłe drzewa oczyszczają więcej powietrza i gleby, zapobiegają powodziom, zatrzymują płynące wody, chronią przed hałasem, regulują klimat w mieście, osłaniają przed wiatrem, dają cień.

Korzenie drzew i krzewów spowalniają procesy erozji gleb, przez co wpływają na zmniejszenie zanieczyszczenia wód. Drzewa są naszym dziedzictwem po poprzednich pokoleniach i wianem dla naszych dzieci. Nasze dzieci i wnuki będą odnosiły korzyści z drzew, które my posadzimy i będziemy pielęgnować.

Tobie została powierzona ziemia jako ogród rządź się z mądrością - mówił Św. Franciszek z Asyżu!

Ograniczaj zużycie energii elektrycznej

Przede wszystkim powinniśmy wyłączać wszystkie niepotrzebne sprzęty z gniazdek. Każde urządzenie, nawet to pozostawione w stanie czuwania, pobiera energię elektryczną. Wyłączenie tylko połowy urządzeń pozwoliłoby ograniczyć emitowanie CO2 o 1 mln ton w skali roku.

Równie istotne jest abyśmy dostosowali moc żarówek do naszych potrzeb, a także wyłączali zbędne oświetlenie.
Kupując nowe urządzenia powinniśmy zwrócić uwagę na klasę energooszczędności. gospodarstw domowych marnotrawione jest nawet do 40% energii elektrycznej. Najlepiej więc jeśli wybierzemy urządzenia energooszczędne o wysokiej klasie energetycznej np. „A”, a także „A+” oraz „A++”. Miejscem, w którym zużywa się najwięcej energii elektrycznej jest kuchnia (ok. 40%).. Niekorzystne jest ustawienie obok siebie lodówki i kuchenki. Ciepło wydobywające się z kuchenki powoduje częstsze włączanie się lodówki, która musi utrzymać odpowiednio niska temperaturę. Nowe urządzenia wyposażone są dodatkowo w różnego rodzaju systemy, które przyczyniają się do zmniejszenia zużycia energii. A co w przypadku starych urządzeń? Powinniśmy pamiętać aby o nie dbać, np. lodówki regularnie odmrażać, a ich tył odkurzać.

Ograniczajmy zużycie wody!

Kontrola zużywanej wody nie tylko pozwoli nam żyć ekologicznie, ale również pozytywnie wpłynie na domowy budżet. powinniśmy naprawić wszystkie cieknące krany i nieszczelne zawory. Warto wiedzieć, że jeśli zlikwidujemy przeciekający kran, z którego tylko co 3 sekundy spływa kropla wody, zaoszczędzimy 1 700 litrów wody rocznie.
Kolejne oszczędności przyniesie nam branie krótkiego prysznica zamiast kąpieli w wannie pełnej wody. W trakcie 5 minut pod prysznicem zużywamy ok. 50 litrów wody, natomiast podczas kąpieli w wannie ok. 120 litrów.
podczas mycia zębów czy golenia zakręćmy kran. Warto też wymienić cieknące uszczelki w kranie czy toalecie. Taka wymiana zapobiega stracie 15 litrów wody dziennie.. Brak zmywarki w naszym domu nie oznacza braku oszczędności. Zamiast mycia i spłukiwania naczyń pod strumieniem bieżącej wody róbmy to w oddzielnej misce. Warto też zainwestować w płyty indukcyjne, które są znacznie bardziej energooszczędne od płyt elektrycznych. W dodatku są całkowicie biodegradowalne – do ich produkcji nie używa się metali ciężkich i arszeniku. Gotując na płytach indukcyjnych nagrzewają się tylko garnki i patelnie. Energię zaoszczędzimy gotując pod przykrywką.

Używajmy produktów ekologicznych!

Ekologiczne produkty są nie tylko przyjazne środowisku, ale również naszemu zdrowiu. Powszechne jest przekonanie, ze ekologiczne mogą być tylko artykuły spożywcze lub kosmetyki. Jednak jeśli chcemy żyć w zgodzie z przyrodą powinniśmy również pomyśleć o wykorzystaniu w domu ekologicznych środków czystości. Są one nie tylko bardziej przyjazne środowisku naturalnemu niż ich tradycyjne odpowiedniki, ale również są znacznie łagodniejsze dla zdrowia.. Wystarczy mała zmiana domowych nawyków, aby przyczynić się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla lub zmniejszyć wycinkę lasów.

Proekologiczna postawa nie wymaga utraty domowych wygód. Zmiany niektórych nawyków pozwolą na oszczędność energii elektrycznej, wody oraz ograniczą ilość odpadów.

12 rzeczy, które sprawią, że Twój dom będzie bardziej ekologiczny!

1. Zwolnij – znajdź czas na bycie z rodziną. Przy wspólnym, wieczornym posiłku zastanówcie się, co możecie zrobić dla siebie, swojego domu i środowiska.

2. Działaj oszczędnie – oszczędzaj prąd: gaś światło, kiedy nie jest Ci potrzebne; częściej wyłączaj telewizor; gotuj wodę na herbatę w czajniku elektrycznym dla całej rodziny, a nie dla każdego z osobna; oszczędzaj wodę: bierz prysznic, zamiast kąpieli w wannie; nie lej wody, kiedy szczotkujesz zęby; naczynia myj pod małym strumieniem wody; oszczędzaj ciepło: w zimie ubierz sweter, zamiast zwiększać temp. w mieszkaniu; wietrz rozsądnie pomieszczenia, wyłączaj kaloryfery, kiedy wychodzisz z mieszkania.

3. Sortuj śmieci – wyrzucaj osobno papier, plastik, szkło, metal i całą resztę.

4. Zdrowo gotuj – stosuj produkty ekologiczne, od lokalnych dostawców. Wyeliminuj z kuchni żywność przetworzoną – zrezygnuj z „warzywka”, białego cukru, białej mąki, soli rafinowanej i sosów w saszetce.

5. Postaw na „używane” – nie bój się second handów; wymieniaj się ubraniami ze znajomymi; wymieniaj się dziecięcymi zabawkami z innymi rodzicami; udekoruj dom używanymi meblami.

6. Zamknij drzwi dla „chemii” – stosuj naturalne kosmetyki i środki do pielęgnacji domu, (np. zamień chemiczne mydło do mycia rąk na naturalne, szare); wykorzystuj naturalne metody leczenia rodziny (np. ziołolecznictwo, homeopatia).

7. Podziękuj za „jednorazówki” – nie używaj jednorazowych torebek i reklamówek, stosuj produkty wielokrotnego użytku i ekologiczne: słoiki i papierowe woreczki, zamiast plastikowych pojemników, orzechy do prania i ocet do mycia okien, zamiast chemicznych środków.

8. Nie zaśmiecaj sobie domu – kupuj tylko to, czego naprawdę potrzebujesz i zastanów się, czy tym co masz, nie mógłbyś się jeszcze z kimś podzielić. Nabywaj produkty zdrowe, ekologiczne, lokalne, wytwarzane według zasad handlu fair-trade.

9. Zrób zabawki dla pociechy – zamiast kupować dziecku nowe zabawki, wykorzystaj kartony, sznurki, plastikowe butelki, gałęzie, liście, kasztany, szmatki, włóczki, drewniane guziki. Jest wiele materiałów, które możesz wykorzystać to stworzenia zabawek własnej roboty.

10. Wykorzystaj parapet – pomyśl o parapecie, jak o domowym ogrodzie – wyhoduj na nim zioła i kiełki.

11. Ruszaj się – wychodź jak najczęściej ze swojego eko-domu na spacery z rodziną; uprawiaj aktywny wypoczynek, przemieszczaj się po mieście na rowerze.

12. Pokazuj dziecku, że można żyć w zgodzie z naturą – nie ucz swojego dziecka ekologii; pokaż mu, jak żyjesz, a samo się jej nauczy!

MOTTO
Przyroda jest naszym największym skarbem. Kochajmy ją i szanujmy we własnym interesie. Natura+Matka swiata musi obdzielić i przyszle pokolenia

Nawet nie zdajemy sobie sprawy jak łatwo jest zrobić wiele dla natury we własnym ogrodzie.

Monokulturowe ogrody - szpalery, grupy tuji (żywotników). nie dają przyrodzie żadnych korzyści wyglądają żałośnie, kiedy sąsiadujące ze sobą działki wyglądają jakby były powielane. Posadzenie w ogrodzie wyłącznie "iglaków" sprawi, że ogród będzie mało zróżnicowany- a co za tym idzie nieciekawy, nudny, podatny na choroby i szkodniki. Poza tym w takim ogrodzie zabraknie owadów pożytecznych, ptaków, drobnych zwierząt, a więc życia.

W kompozycji brakuje roślin liściastych i koloru. Nudna ściana igieł sprawia, że brak tu lekkości i ruchu. Jedyne owady jakie się tu pojawią to przędziorki które uwielbiają skupiska roślin iglastych uwielbiają je niszczyć. Zróżnicowanie roślinne oznacza, że w ogrodzie znajdzie się miejsce dla ptaków, drobnych zwierząt i owadów, co z kolei sprawi że wykorzystanie środków ochrony roślin będzie tu minimalne, lub wręcz niepotrzebne.
Rośliny doniczkowe w domu, na balkonie, tarasie czy wystawione do ogrodu wymagają szczególnej pielęgnacji i nawożenia Można spróbować dokarmiać i pielęgnować je sprawdzonymi, domowymi sposobami. Zanim więc sięgniemy po chemiczne środki wypróbujmy metody naturalne - są one zdrowsze dla roślin i dla nas. Co prawda na efekty będzie trzeba nieco dłużej czekać niż przy zastosowaniu gotowych preparatów ale za to unikniemy chemii.
-Doskonale nadają się do tego skorupki jajek. Skorupki zalewamy wodą i odstawiamy na 10 dni. Przygotowany roztwór zawiera duże ilości węgla i wapnia. Można podlewać nim większość roślin. Warto wykorzystać również wodę po ugotowaniu jajek. -Innych cennym produktem z lodówki są drożdże. Niewielką ilość drożdży piekarskich rozpuszczamy w ciepłej wodzie i łączymy z wodą przygotowaną do podlewania kwiatów.. Roztworem tym podlewamy kwiaty od czasu do czasu. Przyspieszają bujny rozwój roślin. -Wywar z warzyw takich jak: ziemniaki, buraki, marchew, pietruszka jest doskonałym nawozem. Warto na przykład pozostawić wodę po warzywach gotowanych w łupinach do sałatki. Należy pamiętać, aby nie był osolony. Używamy jej do podlewania - wzbogaca ziemię w wartościowe mikroelementy oraz skrobię. Pobudza do lepszego działania mikroorganizmy zawarte w glebie..
-Cenne są nie tylko warzywa, ale również niektóre owoce. Szczególnie przydatny jest banan. Jak "podać" go roślinie? Skórki bananów zalewamy wodą i pozostawiamy na 3–4 dni. Tak przygotowanym roztworem podlewamy kwiaty. -Do nawożenia doskonale nadają się również fusy z kawy i herbaty. Należy jednak pamiętać, że stosujemy je przy roślinach kwasolubnych, na przykład gardeniach, azaliach, wrzosach czy różanecznikach. Zawierają związki potasu. Wymieszane z ziemią spulchniają ją i poprawiają zdolności magazynowania wody. Sprawiają, że kwiaty rosną bujniej.

-Torebki z herbat ekspresowych -przed napełnieniem doniczek ich dno można wyłożyć zużytymi torebkami z herbaty ekspresowej. Będą pełniły one rolę filtru a dodatkowo wchłoną nadmiar wody i odżywią roślinę -Co ciekawe, dobrze sprawdza się również piwo. Jeżeli pozostawiłeś niedopitą butelkę, w której jest wygazowany trunek, nie wylewaj go. Co 2–3 tygodnie podlewamy rośliny wodą z dodatkiem piwa. Szczególnie korzystnie wpływa ono na fikusy i rośliny kwitnące . Piwo Konserwuje liście. Od czasu do czasu można przetrzeć je rozcieńczonym piwem. Nabiorą wówczas efektownego połysku.

-Z kolei paprocie i bluszcze wyjątkowo lubią mleko. Nie należy z nim jednak przesadzać. Wystarczy, jeżeli odrobinę mleka dodamy do wody do podlewana kwiatów raz w miesiącu. Wapń dobrze wpływa na kondycję wielu roślin, dlatego zanim wyrzucimy butelki lub kartony po mleku warto je przepłukać i użyć tej wody do podlewania. -Do nawożenia roślin doniczkowych możemy wykorzystać również popiół z węgla drzewnego. Wystarczy podsypać nim rośliny. Dostarczy im wielu składników odżywczych. Popiół odkwasi podłoże i użyźni je, bo zawiera wiele cennych składników mineralnych.

- Od czasu do czasu rośliny można podlać również wodą mineralną. Zawarty w wodzie mineralnej dwutlenek węgla rozpuszcza wapno i zapobiega tworzeniu się białego osadu na doniczkach i powierzchni ziemi. Woda mineralna jest bogata w związki mineralne, które posłużą roślinom.

-Aspiryna uodparnia - zawarty w niej kwas salicylowy wzmacnia system odpornościowy roślin. Co dwa miesiące warto w wodzie przeznaczonej do podlewania kwiatów rozpuścić tabletkę aspiryny. Taka "odżywka" sprawi, że rośliny będą bardziej zielone, odporniejsze na choroby i szybciej będą się rozwijać. Ciekawostki z dziedziny pielęgnacji niektórych kwiatów doniczkowych -Sposobem na czyszczenie liści jest przetarcie ich miękką ściereczką z niewielką ilością majonezu wymieszanego z wodą. Taka mieszanka nada liściom połysk i na parę miesięcy ułatwi ich oczyszczanie. -Wywar z cebuli może być też nawozem dla kwitnących cyklamenów perskich:
0,5 kg obranej cebuli zalewamy 3 l wody i gotujemy 45 minut pod przykryciem. Ostudzonym płynem podlewamy cyklameny raz na 3 miesiące a słabsze okazy co miesiąc

-Zardzewiałe gwoździe dla fiołka afrykańskiego:
Do doniczki, w której rośnie fiołek afrykański (sępolia fiołkowa) warto wetknąć kilka zardzewiałych gwoździ. Dzięki takiej "wkładce" roślina będzie kwitła dłużej i obficie a kwiaty będą ładniejsze.

-Herbatka dla paproci :
Paprocie będą bujniejsze, jeżeli od czasu do czasu podlejemy je herbatą (oczywiście bez cukru). Przy przesadzaniu paproci warto domieszać do ziemi trochę zaparzonych herbacianych liści.

Naturalne środki służące do zasilania roślin oraz do zwalczania chorób i szkodników w ogrodzie cieszą się sporym zainteresowaniem. I trudno się temu dziwić - są bezpieczniejsze od środków chemicznych, możemy je sami sporządzać no i są zgodne z naturą. Trzeba jednak pamiętać, że nie są to środki, które w cudowny sposób zwalczą wszystkie szkodniki i choroby w ogrodzie. Trzeba też uzbroić się w cierpliwość, bo środki naturalne działają wolniej niż radykalne środki chemiczne. Ważna jest też systematyczność - stosowanie gnojówek czy wywarów roślinnych musi być regularne.

Walka ze szkodnikami; Większość naturalnych preparatów ma szerokie spektrum działania, co oznacza, że jednym środkiem można zwalczać różne szkodniki i choroby. Rośliny do ich przyrządzenia znajdziemy na łące i w ogrodzie. Głównymi szkodnikami, jakie żerują na roślinach doniczkowych, są mszyce, przędziorki i tarczniki. Najlepszą metodą walki z mszycami jest po prostu ich mechaniczne usunięcie. Roślinę wstawiamy do miski lub wanny i intensywnie spłukujemy mszyce strumieniem chłodnej wodny. Jeżeli zauważymy marszczące się liście, może to świadczyć o istnieniu mszyc żerujących na systemie korzeniowym. Należy wówczas roślinę wyjąć z pojemnika, umyć korzenie i zmienić glebę. Przędziorki to niewielkie pajęczaki żerujące na spodniej części liścia. Najczęściej spotykamy je na bluszczach i difenbachii. Usuwamy podobnie jak mszyce. Można również spryskać zaatakowane rośliny naparem sporządzonym ze skrzypu, szałwii lub pokrzywy. O obecności tarcznika na roślinach świadczą małe, żółte tarczki, pod którymi znajduje się samica i jaja. Tarczki smarujemy oliwą i pozostawiamy na 3–4 dni. Po tym okresie usuwamy je miękką szczoteczką. Naturalne środki ochrony roślin środków takie jak czosnek czy cebula są skutecznymi odstraszaczami szkodników. Nie lubią ich mszyce, przędziorki, tarczniki i inne robaczki żerujące na roślinach - warto więc opryskiwać je co jakiś czas wodą, w której moczyły się ząbki czosnku lub pokrojona cebula. Woda z mydłem zwalcza mszyce, wełnowce i tarczniki. Zmywamy nią lub opryskujemy rośliny. Następnego dnia spłukujemy kwiaty wodą. Najpowszechniejszymi preparatami ekologicznymi stosowanymi w ogrodzie są gnojówki, wywary i wyciągi z roślin.

Najczęściej stosowane w preparatach ekologicznych rośliny to pokrzywa, wrotycz, skrzyp polny, czosnek, żywokost, paprocie narecznica samcza i orlica pospolita oraz rumianek W nawiasach podano ilość roślin do sporządzenia preparatu w proporcji na 10 l wody.
-Aksamitka. Wyciąg (z 1 kg suszu) działa na mszyce, wywar zwalcza choroby grzybowe.
-Bylica piołun. Gnojówka (z 500 g ziela) płoszy mrówki, sproszkowany susz odstrasza gryzonie, wyciąg (z 300 g) - ślimaki i przędziorki.
-Cebula. Wyciąg lub napar (z 200 g) stosujemy na mszyce, napar - na choroby grzybowe i przędziorki.
-Czosnek. Wyciąg (z 200 g roztartych ząbków) działa na mszyce i przędziorki. Przeciętym ząbkiem smarujemy liście pokryte plamami chorobowymi.
-Mniszek. Wyciąg (z 1 kg całych roślin) działa na przędziorki, gnojówka i wywar wzmacnia rośliny. Odstawiamy na parę godzin, po czym przecedzamy i opryskujemy rośliny. Wyciąg powinien być zużyty w ciągu 24 godzin. Warto wyciągiem z mniszka lekarskiego opryskać warzywa, drzewa i krzewy owocowe oraz ozdobne w okresie kwitnienia. Wyciąg jest bezpieczny dla owadów zapylających. Najlepiej opryskać rośliny tuż przed kwitnieniem i zaraz po kwitnieniu. Resztki kompostujemy co przyspiesza rozkład masy kompostu.
-Pokrzywa. Wyciąg (z 1 kg ziela) stosujemy przeciwko mszycom i przędziorkom; wywar - na szarą pleśń, rdze i mączniaki, gnojówka zaś działa wzmacniająco.
-Rumianek. Odwar (z 300 g suszonych kwiatów) stosujemy na mszyce, wyciąg (1 kg suszonych kwiatów) - na przędziorki, gąsienice motyli oraz profilaktycznie przeciwko infekcjom grzybowym.
-Szczaw. Wyciąg (z 200-300 g korzeni) zwalcza mszyce, przędziorki i miodówki.
-Tytoń. Odwar (z 10-12 papierosów) i wyciąg działa na mączliki, miseczniki, mszyce.
-Wrotycz. Odwar (z 300 g) działa na mszyce i mrówki; wyciąg i gnojówka - na przędziorki, wyciąg jest skuteczny na mączniaki oraz rdze.
-Ziemniaki. Wyciąg z łodyg i liści (z 1,2 kg) - na mszyce, przędziorki, gąsienice motyli Stosowanie różnorodności upraw oraz zmianowania pozwala pełniej wykorzystać naturalne zasoby środowiska i jest zarazem działaniem ochronnym. Rozmaitość sadzonych na grządkach roślin utrudnia i hamuje rozprzestrzenianie się chorób i szkodników-wzajemne oddziaływanie roślin .

Rośliny mogą oddziaływać na siebie zarówno pozytywnie jak i negatywnie. Znajomość wzajemnego oddziaływania na siebie poszczególnych roślin można wykorzystać do ich ochrony oraz lepszej uprawy. Powszechnie wiadomo, że zioła posadzone w pobliżu warzyw mają dobry wpływ na ich rozwój i poprawiają ich smak.

Z kolei na smak i aromat truskawek korzystnie wpływa sąsiedztwo roślin strączkowych, cebuli oraz ściółka z igieł świerku lub sosny.

Najbardziej znane pozytywne oddziaływania roślin to :

1) Zimowe pory i późne odmiany marchwi uzupełniają się – chroniąc się wzajemnie przed szkodnikami. Zapach liści marchwi odstrasza miniarkę porówkę, mocny zaś zapach pora odstrasza połyśnicę marchwiankę. Dodatkowym sposobem na szkodniki jest stosowanie osłon z drobno-oczkowej siatki lub cienkiej agrowłókniny nakładanych tuż po wysadzeniu rozsady.

2) Pietruszka + rzeżucha, która. odstrasza szkodniki.

3) Pietruszka i marchewka + cebula (również siedmiolatka), odstrasza połyśnicę marchwiankę.

4) Kapusta + tymianek, odstrasza bielinka.

5) Pory + seler – świetnie ze sobą rosną i odstraszają szkodniki.

6) Pomidory + bazylia, kt. dzięki temu mają intensywny zapach.

Poradnik opracowała Zofia Oboza

---

Tradycyjnie - na stołach zaprezentowano ulotki informacyjne - ofertę kulturalną Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie

Na zakończenie spotkania Prezes SGW przygotowała prezentację ostatniego roku pracy Gospodyń. Podczas prezentacji było więc mnóstwo wspomnień, uśmiechu i radości!