Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich
w Andrychowie

Aktualności

Tradycja Świąt Bożego Narodzenia

Pokazanie kulturowego i kulinarnego bogactwa tradycji Bożonarodzeniowej w naszym regionie

Miło nam poinformować, że w ramach działalność na rzecz kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego w okresie od 01 października 2014 roku do 10 grudnia 2014 roku Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie zrealizowało program: „Tradycja Świąt Bożego Narodzenia – pokazanie kulturowego i kulinarnego bogactwa tradycji Bożonarodzeniowej w naszym regionie”

PROJEKT ZREALIZOWANO PRZY WSPARCIU FINANSOWYM WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO

Głównym celem zadania było pokazanie i zachowanie bogactwa kulturalnego, społecznego i kulinarnego tradycji ludowych oraz regionalnych związanych ze świętami Bożego Narodzenia oraz przekazywanie kolejnym pokoleniom bogactwa tradycji, sztuki ludowej i kulinarnej czy zwyczajowej naszego regionu.

W ramach realizacji zadania 6 grudnia 2014 roku został zorganizowany i przeprowadzony podczas XV Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny”, konkurs na „Najładniejszy Stroik Bożonarodzeniowy i Staropolskie ozdoby choinkowe”, który ukazał regionalne piękno świątecznych dekoracji oraz ich zgodność z tradycyjną wigilijną symboliką.

W konkursie uczestniczyło 21 KGW a przygotowane przez nie regionalne stroiki bożonarodzeniowe i staropolskie ozdoby choinkowe można było podziwiać na wystawie przygotowanej przez gospodynie w ramach pracy społecznej. Gospodynie za udział w konkursie otrzymały zakupione przez Stowarzyszenie nagrody, które wspomogą dalszą działalność KGW.

Jednocześnie, podczas XV Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny”, na którym oprócz gospodyń – członkiń Stowarzyszenia, zawsze goszczą mieszkańcy okolicznych miejscowości, przedstawiciele władz samorządowych, Euro Posłowie, posłowie, radni Województwa Małopolskiego, lokalne władze powiatowe oraz gminne, sołtysi wsi biorących udział w konkursach, dyrektorzy i uczniowie szkół współpracujących ze Stowarzyszeniem oraz sponsorzy (ponad. 200 osób – jako widzowie), miała miejsce promocja wydrukowanego małego folderu ukazującego tradycje świąt Bożego Narodzenia kultywowane w naszym regionie.

Powstały i wydrukowany mały folder zawiera cenne informacje dotyczące tradycji kulturowych, kulinarnych czy ludowych związanych ze świętami Bożego Narodzenia obchodzonych w naszym regionie. Folder przedstawia i opisuje historię 14 Konkursów Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny” przeprowadzonych przez Stowarzyszenie, ukazując, jak winien być przygotowany stół do wieczerzy wigilijnej, jaki powinien być dobór potraw, przypraw, naturalnych produktów by potrawy zachowały swój tradycyjny smak zgodny z regionalną tradycją. To bogaty materiał dla nowych gospodyń, które w sposób tradycyjny pragną przeżyć i przygotować święta.

Konkursy Potraw Regionalnych cieszą się wielkim powodzeniem i zainteresowaniem od 14 lat. Poprzez ich organizowanie współpracujemy z władzami lokalnymi, powiatowymi i wojewódzkimi, małym biznesem i młodzieżą. Przez wydany folder ułatwiamy innym organizacjom powielanie naszych sukcesów na swoim terenie i w swoich środowiskach. Ponadto wydany, w ramach realizacji zadania mały folder będzie doskonałą promocją województwa małopolskiego wpływając na pozytywne postrzeganie Małopolski, jako regionu opiekującego się tradycją i wspierającego działania służące do jej zachowania.

Wydany mały folder będzie ogólnodostępny i bezpłatny.

Kliknij - zobacz folder!

Raz w roku nadchodzi czas szczególny, niezwykły, magiczny. Czas gdy gasną wystawy supermarketów, zanika ruch samochodów na zatłoczonych ulicach. Czas podsumowań upływającego bezlitośnie czasu. Wigilia - wieczór szczególny, moment spotkania się całej rodziny, wszystkich nam bliskich, by chociaż na kilka godzin usiąść razem, przy wspólnym stole i podzielić się radością i smutkiem codzienności. Czy zastanawiamy się czym tak naprawdę są święta, jaki niosą dar dla człowieka i jego domu? Nie jest to wcale takie łatwe i oczywiste. My - Polacy musimy dbać o swoją tożsamość, doceniać siłę płynącą ze świadomości miejsca swojego pochodzenia. Choć społeczeństwo coraz bardziej staje się konsumpcyjne, to jednak tęskni za prawdziwą tradycją przekazywaną z dziada pradziada. Jako społeczeństwo musimy zrobić wszystko by tradycja kulinarna, obrzędowa czy ludowa nadal odgrywała istotną rolę w naszym życiu i życiu kolejnych pokoleń. Wszystko to jest przecież naszym dziedzictwem. Pamięć o Tych, którzy byli przed nami, pamięć o tym jak żyli, wspomnienia naszego dzieciństwa, pamięć o tych którzy odeszli - wszystko to łączy się w tą jedną, niepowtarzalną noc. Boże Narodzenie i Wigilia to według zdecydowanej większości naszego społeczeństwa najpiękniejsze i najbardziej polskie, rodzinne święta. Sposób w jaki my, Polacy je obchodzimy - jest szczególny. Tradycje wywodzące się z początków chrześcijaństwa, właśnie dla nas, przez wieki stanowiły główną nić łączącą nie tylko nas jako naród czy region, ale też scalającą nasze rodziny.

Biały obrus, talerz dla niespodziewanego gościa, wigilijna świeca, siano, opłatek, puste miejsce przy stole, choinka, 12 tradycyjnych potraw przyrządzanych z naturalnych produktów - każdy z wyszczególnionych elementów przypomina nie tylko o faktach historycznych, ale też ma swój wielki sens, dający nam wiedzę o nas samych - o tym, co dla wielu z nas jest najważniejsze. Każda powtarzana przez lata czynność - ewoluuje. Pojawiają się ciągle jej nowe elementy. Tradycja nie jest czymś martwym, danym nam raz na zawsze. Nie jest dla nas prawem którego musimy ściśle przestrzegać. Zwykle, każde kolejne pokolenie wprowadza jej nowe elementy - pamiętając jednak o tym, czego uczyli ich rodzice i dziadkowie. A jak będzie wyglądać tradycja kulinarna i obrzędowa naszych świąt w przyszłości?

W czasach współczesnych mało jest okoliczności zbliżających młode pokolenie do poznania i zakorzeniania w nich obyczajów regionalnych. Dawniej źródłem tradycji była rodzina, głównie dziadkowie, którzy w piękny sposób przybliżali i pokazywali bogactwo kulinarne czy obrzędowe swym wnukom. Dziś w czasach rodzin małych, dwupokoleniowych, tradycja zeszła na plan dalszy, wręcz zanika. Wszyscy narzekają na brak czasu i nie znajdują sposobów na wspólne jego spędzenie, wspólną pracę – nawet w gronie najbliższych. Bardzo często seniorki nie mają sposobności do przekazania historii i wspomnień swoim wnuczkom, a nawet córkom. Z drugiej strony – wnuczki i córki pamiętają długie lata smak potraw gotowanych przez babcie. Smak i sposób przyrządzania wspaniałych lokalnych potraw wydaje się oczywisty, ale po latach okazuje się, że tylko babcia potrafiła ugotować tak pyszny żurek, barszcz itp. Przyzwyczajeni do niego zapominamy, że nie żyjemy wiecznie, a przepisy i sposoby posiadane w rodzinach od lat – odchodzą wraz z ludźmi, którzy je tworzyli. W ówczesnych czasach, tylko nieliczni myślą o symbolice i wartości tradycji świątecznych. Zanikł zwyczaj wykonywania samodzielnie ozdób choinkowych czy dekoracji świątecznych. Nie znają go zarówno dzieci, ich rodzice, jak i obecni nauczyciele. Babcie również nie robią już tradycyjnych ozdób choinkowych, pamiętają je jedynie z dzieciństwa. Rodzice nie przekazują dzieciom tradycji wykonywania zabawek na choinkę, bo jej już nie znają, a kontakty wnuków z babciami, które mogłyby ewentualnie to czynić, są sporadyczne. Również szkoła nie jest już obrońcą czy siewcą tradycji czy wartości, jakim była w latach ubiegłych. Czego rezultatem jest przekazywanie kolejnym pokoleniom jedynie zdawkowych informacji ukazujących bogactwo dziedzictwa kulturowego naszego regionu, co owocuje brakiem zainteresowania tym tematem. Należy dokonywać wszelkich starań i poszukiwać wielu nietuzinkowych możliwości sprzyjających przekazaniu naszej bogatej tradycji młodemu pokoleniu, gdyż brak zainteresowania człowiekiem starszym, seniorem, seniorką – skazuje kolejne pokolenie na utratę korzeni, utratę swojej przeszłości i tożsamości. Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie jest organizacją, która chce i robi wszystko by piękną regionalną tradycję ocalić od zapomnienia.

Przeprowadzony konkurs na „Najładniejszy Stroik Bożonarodzeniowy i Staropolskie ozdoby choinkowe” podczas jubileuszowego XV Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny”, wykonanie wystawy stroików i ozdób choinkowych, ukażą większemu gronu piękno tradycyjnych, regionalnych dekoracji świątecznych oraz będzie inspiracją do ich wykonywania. Sama impreza, jaką jest XV Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny”, to prawdziwa skarbnica przepisów i smaków tradycyjnych regionalnych potraw przygotowanych wyłącznie z naturalnych produktów. Jednocześnie wydany Mały folder przedstawiał będzie historię14 przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Konkursów Potraw Regionalnych, ukaże ich tradycje, obyczaje czy symbole świat Bożego Narodzenia oraz zawrze wybrane przepisy tradycyjnych świątecznych potraw regionalnych, które winny znaleźć się na wszystkich wigilijnych stołach. Mały folder jest źródłem tradycji regionalnej, dzięki której prawdziwe święta – smak naturalnych, tradycyjnych potraw i piękno staropolskich obyczajów czy ozdób świątecznych przetrwają i zostaną ocalone od zapomnienia.

Stowarzyszenie także otrzymuje prośby o udostępnianie przepisów na regionalne potrawy świąteczne znajdujące się i zdobywające nagrody podczas Konkursów Potraw Regionalnych. Wydany, dzięki realizacji zadania, mały folder stanowi materiał, który ukazał bogatą tradycję świąteczną, kulinarną, kulturalną i społeczną naszego regionu i jest także reklamą naszego województwa. Ponadto dostarczenie do szkół czy udostępnienie młodzieży folderu – będzie próbą w kierunku zainteresowania tradycją i współpracą. Młodzież odkryje w sposób naoczny jak pracują ich babcie i jak bogata i piękna może być tradycja, czy sianie dobra dla innych.

Realizacja zadania jest odpowiedzią na naturalne dążenie człowieka do zachowywania tradycji rozumianej jako związek z przeszłością, jej kontynuację. Jest to doskonała sposobność by przedstawić najważniejsze, a zarazem najpiękniejsze tradycje kulinarne i obrzędowe świąt.. Jest to nasze największe dziedzictwo, które nas łączy i które chcemy zachować dla kolejnych pokoleń.


Głównym celem zadania jest pokazanie i zachowanie bogactwa kulturalnego, społecznego i kulinarnego tradycji ludowych oraz regionalnych związanych ze świętami Bożego Narodzenia. Projekt ma na celu ukazanie, że dbałość o tradycję nie może być odwlekana na nieokreśloną przyszłość. Zachowanie tradycji to szereg działań tu i teraz, które pominięte – nigdy już nie wrócą w postaci wiedzy konkretnej, sprawdzonej, ze źródła.

Celem zadania jest zachowanie piękna tradycji, wspomnień smaku potraw dzieciństwa, ściśle związanych z naszym regionem, pamięć o seniorach – ich wielkiej roli w ukształtowaniu obecnej rzeczywistości oraz pobudzenie do aktywności na rzecz lokalnej społeczności grupy młodych gospodyń i Kół Gospodyń Wiejskich.
Innym celem zadania jest zwiększenie zainteresowania społeczeństwa sztuką ludową, lokalnymi, tradycyjnymi ozdobami świątecznymi oraz zmotywowaniem pokoleń do wspólnego wykonywania ozdób czy dekoracji świątecznych, które swą magią scalają rodzinę.

Tradycja kulinarna i obrzędowa naszego regionu jest bardzo bogata i stanowi trzon naszego istnienia, dlatego powinniśmy ją kultywować i ocalić od zapomnienia. Tradycję i kulturę tworzy to wszystko, co składa się na naszą unikalność jako rodziny, regionu czy narodu. Świat współczesny jednak upodabnia ludzi do siebie, sprawia, że całe nacje tracą swoje korzenie. Człowiek wyrwany z rodzinnego gniazda musi mieć więc coś, co pozwoli mu od nowa poukładać swoje systemy wartości. Święta to piękne zwyczaje, lokalne potrawy, tradycje obrzędowe itp. Czy mamy jednak czas by zastanowić się i zgłębić ich istotę i wartości? Stowarzyszenie stwarza taką możliwość, czyni wszystko by społeczność lokalna cieszyła się regionalną tradycją i by mogły z niej czerpać i ją ubogacać kolejne pokolenia. Dlatego celem zadania jest pielęgnowanie, przekazywanie oraz zakorzenianie w młodym pokoleniu wartości tradycji kulturalnych, kulinarnych czy obrzędowych związanych ze świętami. Stowarzyszenie pragnie przekazać kolejnym pokoleniom bogactwo czasów w jakich żyjemy by ono również przekazywało swym potomkom istotę tradycji regionalnych, ludowych, lokalnej sztuki by chronić to nasze piękno i zakorzeniać tożsamość regionalną. Bowiem to młodzież będzie obrońcą i żywym źródłem tradycji w przyszłości, dlatego nasze działania muszą być ukierunkowane na ochronę i przekazywanie tradycji. Tradycje kulinarne i obrzędowe to ważny element dziedzictwa kulturowego naszego regionu. Kuchnia odgrywa ogromną rolę w promocji każdego regionu, właśnie ze względu na swoją różnorodność oraz specyfikę produktów żywnościowych i potraw. Dawna kuchnia polska, zwana dziś staropolska i regionalną, jest słynna ze swych walorów ekologicznych, smakowych i „dobrego podania”. Najstarsze potrawy, to te związane z tradycją, które powinny być przekazywane z pokolenia na pokolenie.. Zdrowe naturalne produkty i umiejętności kulinarne gospodyń pozwolą społeczeństwu przenieść się w czasie i posmakować tradycyjnych potraw serwowanych dawniej na świątecznych stołach. Tradycja nie jest ciężarem. Nie przeszkadza rozwijać się i stawać coraz lepszym. Powinna być dla człowieka sumą wspomnień - dzieciństwa, pamięci o naszych rodzicach, dziadkach, historii narodu. W czasach dzisiejszych, kiedy liczy się postęp i nowoczesna technologia, tradycja musi odnajdywać swoje zaszczytne miejsce, bo postęp jest ważny, ale równie ważne są wartości, obyczaje i sposoby myślenia, które każdy z nas wyniósł z domu rodzinnego. Dziś tradycja przeplata się z nowoczesnością, lecz będzie ona żywa dopóki żyje w człowieku. Podejmowanie w projekcie działania nie są tylko bardzo korzystne, ale też niezbędne dla rozwoju lokalnej społeczności. Realizując niniejszy projekt, Stowarzyszenie stawia sobie za cel promocję organizacji pozarządowej aktywizującej gospodynie - pragnących zachować tradycję przekazywaną z pokolenia na pokolenie i dzielić się swoją wiedzą z innymi. Celem projektu jest również promocja gmin wchodzących w skład stowarzyszenia, powiatu i województwa - jako regionu opiekującego się tradycją i wspierającego działania służące do jej zachowania.

Osiągnięcie opisanych powyżej celów nastąpiło poprzez:

  • opracowanie i wydrukowanie małego folderu poświęconego tradycji świąt Bożego Narodzenia na przykładzie 14 Konkursów Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny”, corocznie przeprowadzanych przez Stowarzyszenie.
  • przygotowanie i przeprowadzenie podczas XV Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny” konkursu na „Najładniejszy Stroik Bożonarodzeniowy i Staropolskie ozdoby choinkowe”, wykonanie wystawy eksponującej ozdoby świąteczne biorące udział w konkursie, wspólne dekorowanie choinki staropolskimi ozdobami,
  • promocję wydanego folderu podczas Konkursu Potraw Regionalnych „Stół Wigilijny” oraz przekazanie go licznym odbiorcom także po zakończeniu realizacji zadania.

 

 


wins