XI Konkurs Bukietów Zielnych Hotel & SPA Czarny Groń 2023
14 sierpnia 2023 r.
Środek wakacji, piękna letnia pogoda, upalne popołudnie, prześliczne, klimatyczne otoczenie, wystrój i wnętrza Hotelu & Spa w Czarnym Groniu - w takich warunkach, po raz 11 Gospodynie Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Andrychowie zorganizowały XI Konkurs Bukietów Zielnych.
Inspiracją tego tematycznego konkursu poświęconego sztuce wykonywania bukietów zielnych oraz krzewienia wiedzy o nazwach, własnościach leczniczych i zastosowaniu większości święconych podczas tego święta roślin była piękna, wielowiekowa tradycja obchodzenia Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, czy też Święta Zaśnięcia Maryi, albo też Uroczystości Matki Boskiej Zielnej.
Przez wieki ludzie święcili w świątyniach bukiety zawierające zioła, kwiaty, zboża i warzywa. W naszym kraju najważniejszymi takimi okazjami były oktawa Bożego Ciała kiedy święcono wianki i dzień Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia) kiedy święcono bukiety. Święta te uzupełniały się wzajemnie. Po Bożym Ciele święcono zioła kwitnące na początku lata, a na Zielną – te kwitnące późnym latem. Poświęcone rośliny miały różnorodne zastosowanie. Trzymano je w domu przez cały rok, wierząc że chronią od nieszczęścia, choroby, pioruna. Wianki często wieszano na drzwiach, a bukiety z Zielnej wkładano za święte obrazy, wierząc, że wyciągnięte z nich zioła są szczególnie skuteczne w leczeniu ludzi i zwierząt.
Badacze tradycji używania ziół w Polsce zauważyli zanik wielu zwyczajów, oraz wiedzy o nazwach i zastosowaniu większości roślin. Znajomość tego to klucz do lokalnej wiedzy zielarskiej. Czy wiecie, że do najczęściej spotykanych ziół i kwiatów przy święceniu bukietów zielnych należą: piołun, krwawnik, wrotycz, dziurawiec, starzec leśny, rumianek, bratki polne, mięta, maki, szałwia, macierzanka, koper, kminek, koński szczaw, boże drzewko, rozmaryn, melisa. Do bukietów dodaje się często inne rośliny, takie jak zboża, marchew, jabłka, kwiaty polne.
Jednym z ważniejszych celów organizowania tego konkursu jest też dokumentowanie na chwilę obecną tego, co rośnie w danym regionie. Na fotografiach możemy po latach obserwować jaka w danym miejscu rosła roślinność, czy dany rodzaj roślin przetrwał. Oprócz walorów estetycznych fotografie są dokumentacją bioróżnorodności. Umięjętność rozpoznawania poszczególnych gatunków ziół i kwiatów to spora dawka wiedzy o otaczającej nas przyrodzie i świecie.
Tylko laikom wydaje się, że układanie kwiatów to proste, mało znaczące zajęcie. Oprócz organizowania konkursu głównego SGW organizuje również szereg kursów i spotkań, podczas których krzewiona jest wiedza o tradycji. Nie inaczej było w tym roku. W gościnnych progach rodzinnego gospodarstwa Państwa Marii i Wiesława Pękalów Gospodynie Gospodynie SGW przygotowały wiele ciekawych kompozycji! Serdecznie dziękujemy za gościnę, podczas której w przepięknym otoczeniu z duszą miałyśmy możliwość spotkać się i przygotowywać bukiety zielne.
Zobaczcie jak było!
Konkurs bukietów zielnych jest niezwykle wdzięcznym konkursem. Aby w nim uczestniczyć nie trzeba wydatków finansowych. Pomysły podsuwa nam Matka Natura. Duża ilość nieużytków sprawia, że w wielu miejscach rośnie wiele różnego rodzaju roślin. Często nie zdajemy sobie sprawy z faktu posiadania w najbliższym otoczeniu ciekawych i pożytecznych dla człowieka ziół. Przeciętny mieszkaniec potrafi rozróżnić zaledwie kilka z setki gatunków roślin rosnących na łące. Konkurs ma nie tylko znaczenie estetyczne i religijne, ale też edukacyjne. Nie trzeba przekonywać jak miły jest ranny spacer i zbieranie kwiatów oraz ziół, chodzenie boso po łące, radość obcowania z budzącą się do życia przyrodą. Dlaczego?
Tworzenie bukietów ma również wymiar artystyczny i duchowy. Przeplatające sie różnymi kolorami natury kompozycje potrafią zachwycić nie tylko poprzez obserwację misterium budowy kwiatów i liści, ale też wydawanym przez nie zapachem! Ofiarowywanie takiej właśnie - twórczej i sprawiającej radość pracy, poświęcenie jej i ofiarowanie w dowód wdzięczności za otrzymane dary - daje wiele radości. Natura - nie tylko nas zachwyca i zdumiewa - potrafi również leczyć szereg dolegliwości, mimo tego, co dajemy jej w zamian :(
Spoglądając na bukiet zielny każdy widzi w nim coś innego. Dla jednych jest dawnym, zapomnianym zwyczajem, dla innych - wyrazem artystycznej ekspresji, jeszcze inni zachwycają się wiedzą i umiejętnościami układających kwiaty i zioła w kompozycje, które mogą przetrwać bardzo długi czas. Czym dla Was jest bukiet zielny - bukiet, który co roku 15 sierpnia Gospodynie niosą do świątyń aby poświęcić go i korzystać z jego mocy?
Dla wielu z nas jest ukoronowaniem naszego człowieczeństwa, metaforą wiedzy o społeczeństwie. Artyzmem tej wiedzy. Dlaczego? My, ludzie jesteśmy jak te zioła. Każdy z nas ma swoje własne - specyficzne zdolności i umiejętności. Różnimy sie od siebie. Każdy z nas w inny sposób może pomagać i wspierać innych. Mądry Gospodarz i mądra Gospodyni - potrafi tak nas ułożyć, by Ci, którzy wcześniej opadają z sił byli podtrzymywanni przez tych, którzy sił mają więcej. Przy takim ułożeniu "bukietu" - nawet Ci, którzy już nie rozkwitają, a ich łodygi zaschły w bezruchu mogą nie tylko zdobić wspólną kompozycję, ale przez długie lata inni mogą czerpać z ich życia - wiedzę i życiodajną mądrość dla kolejnych pokoleń.
Inspiracją dla Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w organizacji konkursu stała się impreza - Cudowna Moc Bukietów - zapoczątkowana przed laty przez Liliannę Sonik - Prezes Stowarzyszenia Instytut Dziedzictwa. Tamten konkurs przeprowadzany był na Małym Rynku w Krakowie. Podobne konkursy robiły wtedy w Polsce tylko kilka organizacji - w tym SGW w Andrychowie. Po 11 latach od pierwszego konkursu można śmiało powiedzieć, że udało nam się skupić wokół tej tradycji wielu przyjaciół, sponsorów i dobrych ludzi.
To dzięki nim - w poniedziałek 14 sierpnia 2023 roku spotkaliśmy się w przepięknym otoczeniu letnich kompozycji. Zebrane zdawały się wołać - Zanieś mnie do Kościoła, poświęć, a ja pokażę Ci swoją moc!
Nic dziwnego, że widząc pełną salę zaproszonych Gości i uczestników konkursu - prowadząca spotkanie Prezes SGW Czesława Wojewodzic nie kryła wzruszenia, ciesząc się, że mimo okresu wakacyjnego tak wielu z nas zechciało uczestniczyć w tym cyklicznym wydarzeniu.
W atmosferę zbliżającego się Maryjnego święta wprowadził nas chór działający przy Kole Gospodyń Wiejskich w Roczynach. "Roczynianki" w pięknych kolorowych strojach zaśpiewały nam wiązankę Pieśni Maryjnych.
W trakcie wieczoru mozna było się zapoznać z ostatnimi publikacjami Stowarzyszenia.
Gdy serce twoje napełni się trwogą
a ciężar ogromny przygniata do ziemi
gdy nogi nie chcą, lub iść już nie mogą
to jest ktoś, kto wszystko to zmieni
Słowami jednej z piosenek przybyłych gości powitała Halina Brzazgacz z KGW Roczyny. Grupa ma w swoim repertuarze wiele Pieśni Maryjnych. Dla przybyłych zaprezentowano 4 z nich - "To Matka ukoić może Twe serce", "Dobra Matko", "Pozdrawiam ciebie Matko" oraz "Jest zakątek na tej ziemi" Tradycyjnie - co roku w podziękowaniu za występy artystyczne dla artystów czekają ogromne kosze słodyczy ufundowane i wręczane przez Prezesa MSH Wizan - Jerzego Chylewskiego! Dziękujemy!
Tego wieczoru te słodkie podziękowania otrzymały jeszcze tancerki z grupy Tanecznej Pretty Woman oraz Rodzinny Zespół Muzyczny Servoos.
Otwarcia XI Konkursu Bukietów Zielnych Prezes SGW Czesława Wojewodzic dokonała wspólnie z Elżbietą Wisiorek i Sławomirem Rusinkiem - właścicielami obiektu, dzięki którym mogliśmy zrealizować go w tak pięknym otoczeniu, podkreślając wagę i znaczenie Konkursu! Brak nam słów, jak bardzo jesteśmy wdzięczni za wsparcie! Jako wyraz podziękowania na ich ręce złożono pamiątkowy upominek - ikonę z Bożą Rodziną oraz przepiękny bukiet zielny, aby ich rodziny cieszyły się szczęściem i dobrym zdrowiem.
A tutaj - kwiaty :) Kto był - ten wie :D
Dzięki uprzejmości Radia Andrychów, Nowin Andrychowskich i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Andrychowie w każdy wtorek w Radio Andrychów o 9:30 Gospodynie SGW mówią o lokalnych zwyczajach, obyczajach i tradycji. Wiele ostatnich audycji poświęcono właśnie bukietom zielnym. Podcasty "Zgodnie z tradycją" można odsłuchać na stronie internetowej www.radioandrychow.pl
Gospodynie przedstawiają tam swoją bieżącą pracę. Dziękujemy bardzo Radiu Andrychów i Nowinom Andrychowskim oraz Dyrektor MBP Andrychów Pani Sylwii Błasiak za możliwość prezentacji naszej pracy! Ta możliwość, to taki dodatkowy kontakt z Państwem. Robimy wszystko, żeby słowo tradycja nie zginęło z naszej mowy i z naszego życia, bo jeżeli naród nie będzie szanował tradycji... stanie się narodem bez korzeni. Naród to My - ludzie. Jeżeli nie będziemy szanować tradycji, pielęgnować jej i przekazywać następnym pokoleniom to będziemy - jako naród - umierać - dziękowała Prezes SGW Czesława Wojewodzic.
Zapraszamy również do obejrzenia filmu, który został nakręcony podczas warsztatów w roku 2021 dzięki współpracy z Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie!
Podczas spotkania Prezes SGW Czesława Wojewodzic przytoczyła również wiele ciekawych informacji o bukiecie zielnym. Święto Matki Boskiej Zielnej to jedno z piękniejszych, radosnych i barwnych świąt. Obchodzimy je 15 Sierpnia. Na tą okoliczność już od V wieku ludzie przynosili wiązanki kwiatów do święcenia w Kościołach. Legenda mówi, że gdy apostołowie poszli do grobu Matki Bożej nie zastali tam ciała, ale pełno kwiatów i pachnących ziół. To właśnie na tą okoliczność ludzie zaczęli w tym okresie zbierać kwiaty i zioła. Inna z legend mówi, że gdy Matka Boża chodziła z Jezusem na spacer - często dotykała kwiaty a gdy Pan Jezus umierał i Matka Boska płakała, to w miejscach gdzie upadły jej łzy zakwitły kwiaty. Wiele kwiatów związanych jest nazwami z życiem Matki Bożej i Jezusa. Żeby pielęgnować tradycję bukietów zielnych - musimy tego chcieć, musi nas to cieszyć. Bukiety robimy z tego co rośnie wokół nas na łąkach, koło kapliczek, na rabatkach. Do bukietu nie dodajemy żadnych kwiatów kupionych. Poprzez jego układanie oddajemy hołd Matce Boskiej, darując jej go za to, że uwielbiała kwiaty i sprawuje nad nami opiekę. Nie jest to obowiązek. Dawniej - często bukiet robiono z kwiatów rosnących u sąsiadki, której nie lubiałyśmy - a ona - robiła to samo :) Kiedyś do kształtu bukietu nie przywiązywano znaczenia. Obecnie - bukiety są często misterną kompozycją, gdzie kwiaty grupujemy rodzajami i kolorami, różnicując ich miejsce w bukiecie - tworząc piękne pionowe kompozycje. Wygląd nie jest tak ważny jak fakt chęci pielęgnowania tradycji, złożenia podziękowań i poświęcenie bukietu. To dzięki temu bukiet otrzymuje specjalną moc, ale... musimy w to wierzyć tak, jak uczy nas nasza wiara. Bukiet zielny przyniesiony z kościoła - przed zasuszeniem go dotykali wszyscy domownicy, wierząc, że poświęcone kwiaty i zioła sprawią im ochronę. Jabłko z bukietu obierało się i tą skórkę niosło się do sadu, przypinając ją do jabłoni. Jabłko kroiło się na tyle części ile było w domu domowników. Każdy dostał po troszeczku.
Bukiet niosło się na 3 dni w pole kapusty wierząc, że będzie ładna. Obchodzono z nim pola, które były często jedynym źródłem utrzymania. Kiedyś pole miało ogromną wartość dla ludzi. Jeśli kiedyś miałeś kawałek ziemi - nie było głodu. Teraz wiele się zmieniło. Po tych czynnościach zasuszono bukiet i zasuszony wkładano pod strzechę lub za święty obraz. W razie choroby - z bukietu wyciągano odpowiednie zioło, wierząc, że ma szczególne właściwości lecznicze.
Na XI Konkurs Bukiety Zielne zaproszenie przyjęli
Marek Sowa Poseł na Sejm RP
Marek Polak Poseł na Sejm RP
Senator Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Pająk
Iwona Gibas Członek Zarządu Województwa Małopolskiego
Starosta Powiatu Wadowickiego Eugeniusz Kurdas
Wicestarosta Powiatu Wadowickiego Beata Smolec
Burmistrz Andrychowa Tomasz Żak
Wiceburmistrz Andrychowa Mirosław Wasztyl
Wiceburmistrz Andrychowa Wojciech Polak
Przewodnicząca Rady Gminy Osiek Małgorzata Bańdur
Wójt Gminy Osiek Marek Jasiński
Wójt Gminy Mucharz Renata Galara
Prezes Małopolskiej Spółdzielni Handlowej Wizan Jerzy Chylewski
ABS Bank Spółdzielczy w Andrychowie - Irena Szymańska
PCPR Wadowice Barbara Pindel-Polaszek
Sekretarz Powiatu Wadowice - Beata Geisler
Wydział Promocji Wadowice - Alina Wolas- Nowak
Wydział Promocji Andrychów - Anna Rajda
Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie Leszek Ścibik
Miejska Biblioteka Publiczna w Andrychowie Sylwia Błasiak
Stowarzyszenie wadowiana Dorota Balak
Radni Powiatu Wadowickiego
Radni Gminy Andrychów
Honorowi członkowie SGW: Jan Krupnik, Jan Sordyl, Adam Kryska, Władysław Rajda, Firma CNC, Józef Brzazgacz, Sławomir Rusinek, Firma Pawbol, Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Andrychowie,
Powiatowy Urząd Pracy Małgorzata Chowaniec
Dyrektorzy Szkół Targanice, Sułkowice Bolęcina
Uniwersytet Trzeciego Wieku w Andrychowie
Gminna Rada Seniorów
Związek Emerytów i Rencistów
Centrum Kultury i wypoczynku w Andrychowie
Sołtysi
Gospodarze Elżbieta Wisiorek i Sławomir Rusinek
Nowiny Andrychowskie
Mam Newsa
Wiadomości Powiatowe
Nowiny Andrychowskie
oraz licznie przybyłe Gospodynie 20 Kół Gospodyń Wiejskich oraz członkowie 5 organizacji pozarządowych.
Przybyło ponad 250 uczestników!
Sponsorami Konkursu byli:
Gospodarze obiektu Elżbieta Wisiorek i Sławomir Rusinek - jeszcze raz - SERDECZNIE DZIĘKUJEMY!
Poseł na Sejm Marek Sowa
Starostwo Powiatowe w Wadowicach poprzez program "Bukiety Zielne"
Małopolska Spółdzielnia Handlowa Wizan
ABS Bank Spółdzielczy w Andrychowie
Protech Jan Kupnik
Maspex Wadowice
Hurtownia Tkanin Pako Plus Adam Kryska
Agencja Ubezpieczeniowa Sordyl
Renata i Zbigniew Marek
Firma Ogniochron - Grzegorz Tomiak
Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Andrychowie
Dorota Młynarczyk
Barbara Jordanek
Władysław Rajda
Małgorzata Czaban
Tadeusz Polak
Firma Pawbol
Mariusz Janusz Gondko
Halina Górska
Czesław Rajda
Stanisław Murgas
Stanisław Hutniczak
Jan Fujawa
Anna Rajda
Beata Geisler
Marek i Jolanta Piekiełko
Agata i Zbigniew Grabowscy
Maria Wądrzyk
Andrzej Kobielus
Senator RP Andrzej Pająk
Wójt Gminy Osiek Marek Jasiński
Zofia Kryska
Centrum Kultury i Wypoczynku w Andrychowie
Gospodynie i uczestniczki konkursu, które przygotowały 36 bukietów zielnych
Zgodnie z tradycją naszym obowiązkiem jest przekazywanie jej młodszym pokoleniom. Jak to mamy zrobić? Pokazać przez swój własny przykład! Najlepiej jeśli dzieci i wnuki uczestniczą w tym co robimy - w przygotowaniu wieczerzy Wigilijnej, palm, bukietu zielnego. Niech będą z nami od najmłodszych lat.
Tak właśnie było na konkursie!
Pytaliśmy o to, czym dla młodych ludzi jest tradycja! Padło wiele ciekawych odpowiedzi!
W trakcie Konkursu - Gospodynie tradycyjnie wręczyły bukiety zielne szczególnym przyjaciołom Stowarzyszenia i zaproszonym Gościom.
Nie mogło zabraknąć podziękowań za pomoc w realizacji Konkursu do władz Starostwa Powiatowego w Wadowicach! Starostwo od lat wspiera nasze działania! Dziękujemy serdecznie!
Szczególne Bukiety i Podziękowania dla Gospodarzy Hotel & SPA Czarny Groń!
Czas na wyniki!
Zbieranie ziół i kwiatów jest jak muzyka - łagodzi obyczaje, koi i uczy. Celem konkursu jest przypomnienie i przekazanie młodemu pokoleniu jakie obrzędy i zwyczaje funkcjonowały na naszym terenie i przetrwały do dziś oraz zaszczepienie w naszych dzieciach i wnukach wartości naszej kultury, aby te zwyczaje, które przetrwały były nadal żywe w naszych domach i środowiskach. Na pewno dzięki temu umacniają się więzi rodzinne. Jest to również popularyzacja wiedzy o tradycji komponowania bukietów z ziół i kwiatów, szczególnie propagowanie wiedzy o ziołach i kwiatach w otaczającym środowisku, postaw proekologicznych troski o naturę i środowisko oraz ochrona wartości regularnego dziedzictwa kulturowego. Bukiety mają zawierać wyłącznie rośliny pochodzące z miejscowych lasów łąk i ogrodów ze szczególnym uwzględnieniem ziół. Zebrane zioła leczyły a ich święcenie podkreślało, że należy się im szacunek, a bukiet ten zwany "zielem" ma być hołdem dla tego co rośnie blisko nas!
Komisja w składzie Przewodniczący: Zofia Oboza - Wiceprezes SGW w Andrychowie oraz Mirosława Wieczorek i Stefania Matejko-Zaremba - MSH - Wizan w Andrychowie oceniła 36 Bukietów zielnych w 3 kategoriach: Bukiety KGW - 17, osoby fizyczne - 15, organizacje pozarządowe - 4 i postanowiła przyznać następujące miejsca:
Ale zanim ogłosimy wyniki - jeszcze raz zobaczcie stół konkursowy!
Kategoria Koła Gospodyń Wiejskich:
I miejsce – KGW Roczyny, KGW Targanice, KGW Zagórnik, Gospodynie z Frydrychowic, KGW Osiek, Stowarzyszenie „Trzy Wionki”
II miejsce – KGW Sułkowice-Bolęcina, KGW Sułkowice-Łęg, KGW Klecza Dolna, KGW Rzyki, KGW Brzezinka, Gospodynie z Gierałtowiczek
III miejsce – KGW Głębowice, KGW Targanice Dolne, KGW Świnna Poręba, Gospodynie z Nidku, KGW Andrychów
Kategoria osoby fizyczne:
I miejsce – Bojko Elżbieta
II miejsce – Matejko Maria
III miejsce – Krupnik Anna, Sordyl Waleria, Załęcka Anna
Nagrodzono również Organizacje Pozarządowe:
Stowarzyszenie Uniwersytet III Wieku w Andrychowie
Zespół charytatywny Targanice
Klub Seniorek "Zawsze Młode" przy Bibliotece Miejskiej Miejska Rada Seniorów
A przy okazji w imieniu Sołtys Inwałdu - zapraszamy na Gminne Dożynki!
Część artystyczną uatrakcyjnił roztańczony zespół z Oświęcimia - "Pretty Women” który zachwycił ciekawymi, żywiołowymi układami tanecznymi.
Formacja taneczna działa w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Grupa świętowała w tym roku 10-lecie działalności. Kochają taniec i szczęśliwie trafiły na Romę Makarewicz, choreografkę, nauczycielkę tańca, prowadzącą Szkołę Tańca. Zespół na co dzień ćwiczy w Oświęcimskim Centrum Kultury i ma na swoim koncie wiele występów i nagród wytańczonych podczas imprez o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym, łącznie z mistrzostwami świata.
Zespół dosłownie... porwał do tańca konkursową publiczność! :)
Oprócz występów tanecznych - jak to bywa na spotkaniach i Konkursach organizowanych przez Gospodynie nie zabrakło pysznego ciasta oraz smacznego poczęstunku prosto ze wspaniałej kuchni Hotelu & Spa Czarny Groń.
Po ogłoszeniu wyników - dopiero się zaczęło! Przy dźwiękach skocznej muzyki rodzinnego zespołu muzycznego SERVOOS, oraz tradycyjnie świetnej konferansjerce, humorowi i wodzirejowaniu jej lidera Leszka Ścibika - zabawa trwała jeszcze bardzo długo, wywołując na twarzach mnóstwo radości!
Podczas spotkania nie zabrakło pamiątkowych fotografii!
Składam serdeczne podziękowania wszystkim, dzięki którym XI Konkurs Bukietów Zielnych mógł odbyć się w tak wspaniałej oprawie. W okresie wakacyjnym, czasie urlopów i wypoczynku bardzo trudno jest zgromadzić przy wspólnym stole uczestników i Gości tego rodzaju imprez, dlatego bardzo dziękuję wszystkim za poświęcony nam czas i to by wspólnie z Gospodyniami Stowarzyszenia cieszyć się piękną wielowiekową tradycją! Dziękuję za piękną muzykę i nagłośnienie zespołowi SERVOOS oraz szczególnie - dziękuję właścicielom Hotelu&SPA Czarny Groń, za to że kolejny rok z rzędu, goszczą Gospodynie w przepięknych, nowoczesnych pomieszczeniach obiektu, dziękuję władzom samorządowym Powiatu Wadowickiego za możliwość realizacji dedykowanego programu "Bukiety Zielne", sponsorom i przyjaciołom SGW oraz przede wszystkim GOSPODYNIOM, które swoją pracę na rzecz lokalnej społeczności doprowadziły do tak pięknych i pozytywnych efektów! dając świadectwo dbałości o tradycję i piękny przykład patriotyzmu dla kolejnych pokoleń. Dziękuję występującym zespołom i dzieciom, za to, że obserwując naszą pracę poniosą jej efekty w przyszłość.
